Ο Νίκος Ξυλούρης γεννήθηκε στις 7 Ιουλίου του 1936 στα Ανώγια Ρεθύμνου. Το 1958 ηχογραφεί τον πρώτο του δίσκο που έχει τίτλο «Μια Μαυροφόρα Που Περνά». Λίγα χρόνια μετά, το 1966, λαμβάνει μέρος σ’ ένα διαγωνισμό δημοτικής μουσικής στο Σαν Ρέμο και παίρνει το πρώτο βραβείο για την ερμηνεία του στο συρτάκι που έπαιξε με τη λύρα. Το 1969 έρχεται στην Αθήνα όπου ξεκινάει τις ζωντανές εμφανίσεις εν μέσο δικτατορίας. Συνεργάζεται με τον Γιάννη Μαρκόπουλο και τον Σταύρο Ξαρχάκο και πολύ σύντομα γίνεται ένα από τα σύμβολα της αντίστασης. Το 1973 λαμβάνει μέρος στην περίφημη θεατρική παράσταση της Τζένης Καρέζη και του Κώστα Καζάκου ‘’Το Μεγάλο Μας Τσίρκο’’, έχοντας τον ρόλο του βασικού τραγουδιστή. Δυστυχώς όμως πάνω στο αποκορύφωμα της καριέρας του ανακάλυψε ότι πάσχει από καρκίνο. Έφυγε από τη ζωή στις 8 Φεβρουαρίου του 1980, ποτέ όμως από τη καρδιά και τη μνήμη μας.

«Μια μέρα, μια Παρασκευή
θα πέσω να πεθάνω
και μια Λαμπρή θ αναστηθώ
από το χώμα απάνω»

Εν ζωή Δισκογραφία

Μια μαυροφόρα που περνά (1958)
Ανυφαντού (1969)
Ο Ψαρονίκος (1970)
Μαντινάδες και χοροί (1970)
Χρονικό (1970)
Ριζίτικα (1971)
Διάλειμμα (1972)
Ιθαγένεια (1972)
Διόνυσε καλοκαίρι μας (1972)
Ο τροπικός της Παρθένου (1973)
Ο Ξυλούρης τραγουδά για την Κρήτη (1973)
Ο Στρατής Θαλασσινός ανάμεσα στους Αγάπανθους (1973)
Περήφανη ράτσα (1973)
Ακολουθία (1974)
Το μεγάλο μας τσίρκο (1974)
Παραστάσεις (1975)
Ανεξάρτητα (1975)
Κομέντια, η πάλη χωρικών και βασιλιάδων (1975)
Καπνισμένο τσουκάλι (1975)
Τα που θυμούμαι τραγουδώ (1975)
Κύκλος Σεφέρη (1976)
Ερωτόκριτος (1976)
Η συμφωνία της Γιάλτας και της πικρής αγάπης (1976)
Οι ελεύθεροι πολιορκημένοι (1977)
Τα ερωτικά (1977)
Τα Ξυλουρέικα (1978)
Τα αντιπολεμικά (1978)
Σάλπισμα (1978)
14 χρυσές επιτυχίες (1978)

Κώστας Τζανιδάκης