Μετά το «Καγκουρώ» και τον «Τσέχωφ» σας συναντάμε στην νέα σας θεατρική στέγη, στο Αγγέλων Βήμα, σκηνοθετώντας το έργο του Τζο Όρτον «Διασκεδάζοντας με τον κύριο Σλόουν» . Μιλήστε μας λίγο για την παράσταση.
Το «Διασκεδάζοντας με τον κύριο Σλόουν» είναι το πρώτο μεγάλης διάρκειας έργο του Τζο Όρτον ο οποίος στον σύντομο βίο του, μας άφησε σημαντικά σημάδια θεατρικής γραφής. Πρόκειται για μία μαύρη κωμωδία, με 4 ολοκληρωμένους και σύνθετους χαρακτήρες, έντονους ρυθμούς, μυστήριο κι ανατροπές. Κεντρικό πρόσωπο είναι ο γοητευτικός κύριος Σλόουν, ένας, άγνωστης προέλευσης νεαρός, ο οποίος καταφθάνει νοικάρης στο σπίτι της σαραντάρας Κάθυ και του τυφλού πατέρα της Κεμπ. Τέταρτο πρόσωπο της ιστορίας είναι ο αδελφός της Κάθυ, Εντ. Τα δύο αδέλφια ελκύονται από την παρουσία του Σλόουν και σύντομα οι ισορροπίες μέσα στο σπίτι διαταράσσονται. Το «Διασκεδάζοντας με τον κύριο Σλόουν» είναι μία μεστή, απολαυστική κωμωδία η οποία συγχρόνως, πίσω από την “ασφάλεια” και την “επίφαση” του χιούμορ που όλα τα επιτρέπει και τα συγχωρεί, αποκαλύπτει και σαρκάζει την κοινωνική σήψη και τα καταπιεσμένα ανθρώπινα πάθη.
Πρόκειται για μια μαύρη κωμωδία που πραγματεύεται τις διαπροσωπικές σχέσεις σε μια κλειστή κοινωνία. Αυτές οι σχέσεις, από την εποχή που γράφτηκε το έργο μέχρι σήμερα έχουν διαφοροποιηθεί;
Το ενδιαφέρον σε αυτό το έργο είναι ότι δεν γίνεται αναφορά σε μία κλειστή κοινωνία για παράδειγμα, μία μικρή πόλη ή ένα χωριό όπου πάντα οι εξελίξεις έρχονται με καθυστέρηση. Η ιστορία διεξάγεται “οπουδήποτε”. Ο Όρτον δεν ψάχνει κοινωνικά δικαιολογητικά, πάει χωρίς έλεος αλλά με πολύ χιούμορ κατευθείαν στην καρδιά του συντηρητισμού που ενδεχομένως κρύβει ο καθένας και η καθεμιά από εμάς. Εκείνο που πιστεύω ότι τον ενδιέφερε ήταν να “βγάλει τη γλώσσα” σε όλον εκείνο τον καθωσπρεπισμό της οικογένειας που τελικά, επειδή ακριβώς δεν επιτρέπει στα μέλη της να εκφραστούν ανοιχτά, προκαλεί απωθημένα. Η έλλειψη ειλικρίνειας, η κάλυψη της πραγματικής επιθυμίας πίσω από μία σειρά ψεύδη, είναι εκείνη που δημιουργεί και συντηρεί σχέσεις καταπιεστή και καταπιεσμένου. Ο Όρτον με αφετηρία τον πυρήνα της οικογένειας, καταγγέλλει μια ολόκληρη κοινωνία που δεν συνδιαλέγεται ειλικρινώς με τα μέλη της. Προσωπικά πιστεύω ότι αν και σήμερα έχουν γίνει κάποια βήματα (και πάλι μόνο στα μεγάλα αστικά κέντρα), είμαστε ακόμα αρκετά κοντά σε ό,τι καυτηριάζει ο Όρτον γι’ αυτό θεωρώ και το έργο του ιδιαίτερα επίκαιρο.
Πιστεύετε ότι όλοι μας λίγο πολύ κρύβουμε ένα κύριο Σλόουν μέσα μας που θέλει να επιβληθεί στον περίγυρό μας;
Άλλοι ή άλλες κρύβουμε έναν Σλόουν-καταπιεστή και άλλοι ή άλλες έναν, μία που θέλει να καταπιέζεται. Και πόσο τελικά είμαστε σίγουροι ότι ο καταπιεστής δεν είναι και καταπιεσμένος; Ότι τελικά αυτή του η ανάγκη δεν ξεκινάει από τη μειονεκτική θέση στην οποία ο ίδιος έχει βρεθεί; Ο Σλόουν δείχνει δυνατός, παρεισφρέει στην οικογένεια και φαίνεται ότι τους κάνει ό,τι θέλει, μήπως όμως τελικά εκείνοι τον χρησιμοποιούν ως το παιχνίδι τους, ως το μέσο που θα ικανοποιήσει τις πιο βαθιές επιθυμίες τους ακόμα κι αν αυτές είναι να καταπιέζονται; Για να υπάρχει ένας Σλόουν πρέπει να υπάρχει κι ένα “θύμα”, έχει λοιπόν εξαιρετικό ενδιαφέρον να εξετάσουμε ποιο ρόλο επιλέγουμε κάθε φορά σε μία σχέση και γιατί.
Γιατί ένα έργο χαρακτηρίζεται μαύρη κωμωδία και ποια στοιχεία του θέλετε να φωτίσετε σκηνοθετικά;
Πρόκειται για ένα έργο που κινείται πέραν των στενών ορίων της κλασσικής κωμωδίας. Η πλοκή έχει έντονα στοιχεία μυστηρίου, τα 4 πρόσωπα κουβαλάνε και ορίζονται από τα μυστικά τους, και όταν αυτά τα μυστικά αποκαλύπτονται ή και αλληλοσυγκρούονται, οι συνέπειες και οι καταστάσεις είναι σκληρές και τραγικές, πάντα όμως στο πλαίσιο, το ύφος και τη δομή της κωμωδίας. Με ενδιαφέρει να αναδείξω όλη αυτήν τη σκληρότητα που υπάρχει πίσω από τα πρόσωπα και τις καταστάσεις, να φωτίσω την καταγγελτική κατά τη γνώμη μου φωνή του συγγραφέα, χωρις όμως να χαθεί επουδενί το γεγονός ότι παρακολουθούμε μία απολαυστική κωμωδία.
Πόσο δύσκολο είναι σε ένα μικρό χρονικό διάστημα να δουλεύετε 3 διαφορετικά θεατρικά έργα; Μεταξύ τους είχαν κάποια κοινά στοιχεία;
Κάθε έργο είναι ένας αυτόνομος, ζωντανός οργανισμός με τα δικά του ειδικά χαρακτηριστικά, ακόμα λοιπόν κι αν κάποια έργα έχουν κοινά στοιχεία, δεν έχει νόημα κατά τη γνώμη μου να αναζητάς τις αντιστοιχίες τους. Αυτή ήταν (και είναι) μία πολύ γεμάτη περίοδος για μένα γιατί σε σύντομο χρονικό διάστημα καταπιάστηκα με τρεις σκηνοθεσίες, τρεις διαφορετικούς θιάσους και τρεις διαφορετικούς σκηνικούς χώρους. Μόνο χαρούμενος και τυχερός μπορώ να νιώθω και η όποια κούραση που ίσως υπήρξε, «εξουδετερώθηκε» από τη δίνη της δημιουργίας.
Είμαστε σίγουροι ότι ήδη θα έχετε στο μυαλό σας το επόμενο βήμα. Θέλετε να μας μιλήσετε για αυτό;
Mέσα στα επόμενα σχέδια είναι η θεατρική διασκευή και παράσταση της «Δίκης» του Φ. Κάφκα. Πρόκειται για μία ιδέα που με απασχολεί χρόνια, όπως φαίνεται, η στιγμή για να πραγματοποιηθεί πλησιάζει, ακόμα όμως δεν είμαι σε θέση να αναφέρω πιο συγκεκριμένες πληροφορίες για το πότε και το πού. Κατά τα άλλα, είμαι συγκεντρωμένος στο εδώ και τώρα των προβών και της πρεμιέρας του «Διασκεδάζοντας με τον κύριο Σλόουν» που πλησιάζει, μιάς δουλειάς που αγαπώ πολύ κι εύχομαι να έχει και την ανάλογη ανταπόκριση του κοινού.
